برنج              RICE

نام علمی      Oryza

برنج گياهي است يكسله كه ارتفاع آن تا 1/5 متر ميرسد ودر مناطق گرم و مرطوب و پرآب مي رويد . ساقه آن راست و برگهاي آن بزرگ و نوك تيز است . هر سنبلك برنج داراي دنباله كوتاه و يك گل درد . ميوه آن بشكل خوشه اي متشكل از سنبلك ها درانتهاي ساقه قرار درد و يك دانه برنج در آن است شلتوك مي نامند . برنج از غلات مهم است و تقريبا غذاي اصلي نصف مردم كره زمين مي باشد و منشا برنج از آسيا است و در حدود 3000 سال قبل از ميلاد در هند و چين زراعت مي شده است . برنج بعدا از آسيا به ژاپن ، سبلان و ديگر نقاط استوايي كره زمين راه يافت و در قرت هفتم ميلادي مصريان نيز شروع به كشت آن كردند .

برنج انواع مختلف درد و اين انواع را تا حدود 150 نوع مختلف تخمين مي زنند . نمونه هاي مرغوب آن در شمال و جنوب ايران و نواحي گرمسير فارس و اصفهان كاشته مي شود .

بطور كلي دو نوع برنج وجود دارد :

نوعي كه دانه آن دراز و كشيده و باريك است كه بنام برنج صدري معروف است و ديگري كه دانه آن ريز و گرد مي باشد و بنام برنج چيني يا ژاپني شهرت درد .

آن نوع برنجي كه ايرانيان و مردم بيشتر كشورها مصرف مي كنند برنجي است كه شلتوك و پوسته خارجي آن گرفته شده است . رنگ اصلي برنج وقتيكه در پوسته است  قهوه اي است و بنام برنج قهوه اي Brown Rice ناميده مي شود .

براي بدست آوردن برنج سفيد ،‌دانه هاي برنج را در دستگاههاي مخصوصي مي ريزند و اين دستگاهها پوسته خارجي برنج را از آن جدا كرده و سپس با اصطكاك دادم برنج بدون پوسته با يكديگر غشاي خارجي آن نيز از بين مي رود و برنج برنگ سفيد و شفاف بدست مي آيد كه عاري از ويتامين ب 1 است و اشخاصي كه منحصرا از برنج تغذيه مي كنند و غذاي ديگري مصرف نمي كنند به بيماري بري بري Beri-Beri دچار مي شوند .

بنابراين براي استفاده از تمام ويتامين ها و موادمعدني برنج بهتر است كه از برنج قهو هاي كه غشاء خارجي آن گرفته نشده است استفاده كرد ولي البته بايد توجه داشت كه هضم برنج قهو هاي كمي مشكل تر از هضم برنج سفيد مي باشد .

يكيديگر از انواع برنج نوع وحشي از آن است كه سياه رنگ و باريك تر و دراز تر از برنج صدري است . اين نوع برنج هم داراي مواد معدني و ويتامين هاي بيشمار است ولي البته هضم آن كمي مشكل است وبهتر است كه مخلوط با برنج سفيد بكار برده شود .

در برنج ماده اي بنام اوريدين Oridine وجود دارد كه خاصيت ضد التهاب عصبي را دراست . برنج از لحاظ موا غذايي بسيار غني است . البته همانطور كه گفته شد هنگانيكه پوسته قهوه اي آنرا مي گيرند مقدري از ويتامين هاي خود را از دست مي دهد . در جدول زير واد موجود در صد گرم برنج قهو ه اي و برنج سفيد با هم مقايسه شده است.

مواد

مواد                   در صد گرم برنج قهو هاي                  در صد گرم برنج سفيد

انرژي                            360 كالري                                    362 كالري

آب                                12 گرم                                         12 گرم

پروتئين                           7/5 گرم                                       6/6 گرم

نشاسته                        76 گرم                                        80 گرم

كلسيم                         32 ميلي گرم                                25 ميلي گرم

فسفر                           220 ميلي گرم                             95 ميلي گرم

آهن                            1/6 ميلي گرم                              0/8 ميلي گرم

سديم                        10 ميلي گرم                                 5 ميلي گرم

پتاسيم                      215 ميلي گرم                                90 ميلي گرم

ويتامين ب 1               0/35 ميلي گرم                              0/06 ميلي گرم

ويتامين ب 2             0/05 ميلي گرم                               0/03 ميلي گرم

ويتامين ب 3             4/8 ميلي گرم                                1/5 ميلي گرم

همانطور كه ديده مي شود مقدر ويتامني B1  در برنج سفيد شده يك ششم و ويتامين B2 نصف و ويتامين B3 بمقدر يك سوم برنج قهو ه اي يم باشد و مواد معدني آن بمقدر بسيار زيادي كاهش مي يابد .

پوست و يا شلتوك برنج كه در مراحل كوبيدن از آن جدا مي شود سبوس برنج Rice Bran ناميده مي شود كه آنهم منبع ويتامين ها و مواد معدني است .

در صد گرم سبوس برنج مواد زير وجود دارد :

انرژي                            275 كالري

آب                               9/7 گرم

پروتئين                       13/5 گرم

چربي                         15/5 گرم

نشاسته                    50 گرم

كلسيم                      75 گرم

فسفر                        1400 ميلي گرم

آهن                          20 ميلي گرم

پتاسيم                       1500 ميلي گرم

ويتامين ب 1                2/25 ميلي گرم

ويتامين ب 2               0/25 ميلي گرم

ويتامين ب 3               30 ميلي گرم

غشاي قهو ه اي رنگ برنج نيز كه در اثر بهم سائيدن در دستگاههاي مخصوص و يا در موقع شستن زياد از برنج جدا مي شود سرشار از ويتامين ها و مواد معدني و پروتئين است . جدول زير مقدر مواد موجود در صد گرم اين غشاي قهو ه اي رنگ را نشان مي دهد .

كالري             265

آب                 9/8 گرم

پروتئين            12 گرم

چربي             12/8 گرم

نشاسته        60 گرم

كلسيم         70 ميلي گرم

فسفر            1100 ميلي گرم

آهن                16 ميلي گرم

پتاسيم          715  ميلي گرم

ويتامين ب 1    1/85 ميلي گرم

ويتامين ب 2    0/18 ميلي گرم

ويتامين ب 3    28 ميلي گرم

برنج از نظر طب ايراني ،‌معتدل و خشك است البه بستگي درد آنرا چگونه درست كنيد برنج آبكش شده سرد است و آب آن گرم در حاليكه برنج كته شده گرم است .

برنج داراي ماده اي بنام Amidon مي باشد ولي از نظر اينكه ماده گلوتن آن كم است يعني كاملا بهم نمي چسبد نان درس كردن از آن كمي مشل است . در خاور دور از برنج نوعي الكل درست مي كنند كه بنام ساكه معروف است كه سميت آن از الكل معمولي كمتر است و بمصرف دارويي مي رسد .

برنج غير از اينكه يك غذاي سهل الهضم است بسيار مقوي است و ضمنا خواص درماني بسياري را دراست كه به تعداي از آن اشاره مي شود .

1)برنج قهو ه اي خاصيت ضد التهاب عصبي را درد .

2)خوردن برنج تحريكات معده و روده را كم مي كند .

3)از جوانه برنج نوعي مالت تهيه مي شود كه بعنوان مقوي معده بكار مي رود .

4)اگر برنج را در آب بپزيد آب درمان كننده اسهال و اسهال خوني است .آب برنج را مي توان به اطفال شيرخوار نيز داد .

5)براي شست و شوي زخم ها از آب برنج استفاده كنيد .

6)آب برنج را مي توان براي درمان ورم هاي روده اي و استفراغهاي خوني بكار برد .

7)دم كرده ريشه و ساقه هاي زير زميني برنج براي زياد شدن ترشحات ادرار مصرف مي شود .

8)براي درمان تب ، بدن و سر را با در برنج كمپرس كنيد .

9)برنج خواب آور است .

10) برنج تشنگي را برطرف مي كند .

11)زياده روي در خوردن برنج موجب ازدياد وزن مي شود .

12)خوردن برنج توليد اسپرم مي كند .

13) برنج را اگر با شير و شكر مخلوط كنيد و بخوريد بسيار مقوي است و نيروي جنسي را تقويت مي كند .

14)براي برطرف كردن دل بهم خوردگي و استفراغ برنج را با دوغ تازه بخوريد .

15) اگر برنج سفيد  را در آّب خيس كنيد آب آن براي درمان اسهال و قطع قاعدگي مفيد است .

16)آب جوشانده برنج را كه آبكس مي كنيد دور نريزيد با اين آب جواهرات خود را بشوئيد كه آنها را جلا مي دهد

17)براي رفع التهاب پوست ، در برنج را با نشاسته يا پودر تالك مخلوط كرده و به پوست بماليد .

18)دانشمندان ثابت كرده اند كه خوردن برنج براي درمان فشار خون بسيار مفيد است .

19)خوردن برنج ، قند خون را در حالت تعادل نگاه مي درد .

20)يكي از اطباء آمريكايي رژيم برنج را براي درمان فشار خون توصيه مي كند او به بيماران تائيد مي كند كه برنج بدون نمك همراه با ميوه هاي مختلف بخورند . البته هنوز دانشمندان نمي دانند كه در برنج چه ماده اي وجود دارد كه باعث پائين رفتن فشار خون مي شود .

21)رژيم برنج براي اختلالات كليوي مفيد است .

22)رژيم برنج براي مبتلايان به بيماري سوراي سيس Psorasis نيز بسيار مفيد است .

در قسمت بالا توضيح داده شده است

مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .