اگزما مشکل پوستی است که برخی افراد دچار آن می‌شوند. شما هم گهگاهی خارش و قرمزی روی پوست خود احساس می‌کنید، احتمال دارد دچار اگزما شده باشید. در این مطلب همراه ما باشید تا در مورد این مشکل پوستی اطلاعات کاملی در اختیار شما قرار دهیم و بگوییم علائم آن چیست. چگونه می‌توان اگزما را تشخیص داد؟ آیا راه درمان قطعی برای آن وجود دارد؟ چه نوع داروهایی در درمان آن موثر هستند؟

اگر دچار اگزما هستید و می‌خواهید برای درمان آن به متخصص پوست مراجعه کنید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصصان وجود دارد.

اگزما یا درماتیت آتوپیک نوعی بیماری پوستی است که قسمت‌هایی از پوست ملتهب، قرمز، ترک خورده و زمخت می‌شود و با خارش پوستی همراه است. همچنین گاهی اوقات نیز ممکن است با تاول همراه باشد. توجه داشته باشید درماتیت به معنای التهاب پوست است، آتوپیک نیز به مجموعه‌ای از بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی از جمله درماتیت آتوپیک، آسم و تب یونجه گفته می‌شود. درماتیت آتوپیک در واقع یکی از دلایل وقوع اگزما است، اما این دو واژه می‌توانند به جای هم استفاده شوند.

درماتیت آتوپیک در واقع یکی از دلایل وقوع اگزما است، اما این دو واژه می‌توانند به جای هم استفاده شوند.

پوست سالم باعث حفظ رطوبت و محافظت از باکتری‌ها، تحریک کننده‌ها و آلرژن‌ها می‌شود. اگزما با تغییرات ژنی مرتبط است که بر توانایی پوست در حفاظت از خود تاثیر می‌گذارد و اجازه می‌دهد تا پوست شما تحت تاثیر عوامل محیطی، تحریک کننده‌ها و آلرژن‌ها قرار گرفته و آسیب ببیند. همچنین درماتیت آتوپیک در کودکان رایج است اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. درماتیت آتوپیک یک بیماری مزمن و طولانی مدت است و به طور دوره‌ای ظاهر می‌شود. همچنین ممکن است با آسم یا تب یونجه همراه باشد. هیچ درمانی برای درماتیت آتوپیک یافت نشده است. اما درمان‌ها و اقدامات مراقبت از خود می‌تواند خارش را از بین ببرد و از شیوع بیماری‌های جدید جلوگیری کند. به عنوان مثال، از مصرف صابون‌های خشک اجتناب کنید، پوست خود را به طور مرتب مرطوب نگه دارید و از کرم‌ها یا پماد‌های دارویی استفاده کنید.

اگزما چندین نوع مختلف دارد. هرکدام از انواع این عارضه پوستی علائم خاصی داشته و گروهی از محرک‌ها باعث ایجاد آنها می‌شوند. در ادامه تعدادی از مهم‌ترین انواع این مشکل پوستی را توضیح می‌دهیم.

درماتیت اتوپیک شایع‌ترین شکل این مشکل پوستی است که ممکن است کودکان یا بزرگسالان را درگیر کند. معمولا افرادی که آسم یا تب یونجه دارند و همچنین افرادی که در خانواده سابقه این بیماری‌ها یا اگزما را دارند، بیشتر در خطر ابتلا به این نوع اگزما هستند. این عارضه معمولا در دوران نوزادی یا کودکی شروع می‌شود. اما می‌تواند هر سنی را درگیر کند. بیشتر پوست صورت، دست، پا، آرنج و پشت زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

درماتیت تماسی به دو نوع درماتیت تماسی تحریک‌کننده و آلرژیک تقسیم می‌شود. این نوع عارضه بعد از آسیب رساندن به پوست مانند تماس با مواد شیمیایی یا شستن مکرر دست‌ها ایجاد می‌شود. درماتیت تحریک‌کننده بعد از لمس یک محرک قوی به وجود می‌آید. نوع آلرژیک آن پس از تماس با یک محرک آلرژیک مانند لوازم آرایشی یا پیچک سمی ایجاد می‌شود.

این نوع عارضه دست و پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ابتدا خارش شدید ایجاد کرده و سپس تاول به وجود می‌آید. در ادامه تاول‌ها به لکه‌های پوسته‌پوسته‌ای تبدیل می‌شوند. گاهی هم ترک‌های عمیقی روی پوست ایجاد می‌کند. علت دقیق آن هنوز مشخص نیست.

این نوع عارضه پوستی در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود. زنان معمولا در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی به آن مبتلا می‌شوند. اما در مردان شیوع آن قبل از ۵۰ سالگی بسیار کم است. از علائم اصلی این بیماری ایجاد قرمزی سکه‌ای است که روی پاها، دست‌ها، ساعد، پایین کمر و باسن به وجود می‌آید. هوای سرد و خشک، قرارگرفتن در معرض فلزات و قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی از علل اصلی ابتلا به درماتیت نومولار است.  

زمانی که این عارضه پوستی در ناحیه تناسلی ایجاد شود، به آن اگزما تناسلی می‌گویند که باعث خارش، قرمزی و درد روی پوست می‌شود. اگزمای تناسلی می‌تواند هم خانم‌ها و هم آقایان را درگیر کند. این بیماری می‌تواند روی کیسه بیضه، آلت تناسلی و فرج ایجاد شود. در زنان می‌تواند درد مزمن ایجاد کند و باعث درد حین مقاربت شود.

عوامل مختلفی مانند استفاده از ژل شستشو، انواع صابون، دستمال و محلول بهداشتی و عطرها می‌توانند باعث این عارضه شوند. گاهی نیز تعریق بیش از حد، پوشیدن لباس‌های تنگ یا بی‌اختیاری در ادرار و مدفوع باعث تحریک پوست شده و این مشکل را ایجاد می‌کند.

به طور کلی به دنبال اگزما علائمی مانند : خشکی پوست، خارش (که معمولا در شب‌ها تشدید می‌شود)، لکه‌های قرمز تا قهوه‌ای و خاکستری بر روی پوست، ضایعات برآمده و کوچک همراه با ترشح مایع، ضخیم شدگی پوست، ترک خوردگی پوست و پوسته پوسته شدن، حساس و متورم شدن به دنبال خاراندن پوست ممکن است دیده شود. با این حال علائم درماتیت آتوپیک بسته به سن فرد و همچنین از شخصی به شخص دیگر متفاوت است.

این علائم عبارتند از:

بثورات پوستی معمولا روی پوست سر و گونه دیده می‌شود. این بثورات معمولا قبل از نشت مایع به صورت حباب دیده می‌شود. بثورات می‌توانند باعث خارش شدید شده و در خواب کودک اختلال ایجاد کنند. همچنین مالش و خارش مداوم پوست می‌تواند به عفونت‌های پوستی منجر شود.

بثورات در این سن اغلب در چین‌های آرنج یا زانو ظاهر می‌شود همچنین بر روی گردن، مچ دست، مچ پا و چین بین ساق پا و باسن نیز دیده می‌شود.
با این وجود با گذشت زمان علائم زیر ممکن است رخ دهند:

بثورات پوستی برآمده می‌شوند و رنگشان روشن یا تیره می‌شود همچنین ممکن است ضخیم شوند و به صورت گره دیده شوند یا خارش دائمی ایجاد کنند.

• بثورات معمولا در چین‌های آرنج و زانو و پشت گردن ظاهر می‌شود. با این حال بثورات بسیاری از نواحی بدن را پوشش می‌دهد و در در برخی نواحی مانند روی گردن، صورت و اطراف چشم به صورت برجسته دیده می‌شوند.
• بثورات همچنین می‌توانند باعث خشکی بسیار شدید پوست شده و خارش دائمی پوست و عفونت‌های پوستی را به دنبال داشته باشند.
• بثورات پوستی اگزما در بزرگسالان نسبت به کودکان بیش تر باعث پوسته پوسته شدن می‌شود.
• ظاهر پوست در فرد مبتلا به درماتیت آتوپیک بستگی به میزان خاراندن پوست توسط فرد و اینکه آیا پوست عفونی است یا خیر دارد. خارش و مالش بیشتر، پوست را تحریک می‌کند، التهاب را افزایش می‌دهد و حتی حس خارش را نیز بدتر می‌کند.
• درماتیت آتوپیک اغلب قبل از سن ۵ سالگی شروع می‌شود و ممکن است تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد. در برخی افراد، اگزما به صورت دوره‌ای شعله ور شده و علائم شان بدتر می‌شود و سپس برای یک زمان، حتی چندین سال، علائم آنها از بین رفته و بهبود می‌یابد.

برای بررسی علائم پوستی و تشخیص اگزما و درمان آن باید به متخصص پوست و مو و زیبایی مراجعه کنید.

علائمی که در بیماری درماتیت آتوپیک می‌بینیم ممکن است با علائمی که به دنبال بیماری‌های دیگرایجاد می‌شوند مشابه باشد. در ادامه چند مورد از تشخیص‌های محتمل دیگر را مطرح می‌کنیم:

• درماتیت تماسی آلرژیک
• درماتیت تماسی تحریکی
• پسوریاسیس
• جرب (گال)
• درماتیت سبورئیک
• درماتیت نومولار
• کمبود زینک ارثی
• نقص ایمنی
• نرودرماتیت موضعی یا (Lichen Simplex Chronicus)

با اینکه علت اصلی اگزما همچنان ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد که اگزما به دنبال ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود. اگزما بیماری مسری نیست. کودکانی که یکی از والدینشان مبتلا به اگزما یا سایر بیماری‌های سیستم ایمنی است بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به اگزما هستند. همچنین اگر هر دو والد، یک بیماری آتوپیک داشته باشند، خطر ابتلا حتی بیشتر است.

عوامل محیطی شناخته شده که باعث ایجاد علائم اگزما می‌شوند عبارتند از:

• محرک‌ها: شامل صابون، مواد شوینده، شامپو، ضدعفونی کننده‌ها، آب میوه‌های تازه، گوشت یا سبزیجات است.
• آلرژن‌ها: علف‌های هرز، حیوانات خانگی، گرده، کپک قارچ و شوره‌ی سر می‌توانند باعث اگزما شوند.
• میکروب‌ها: شامل باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک اورئوس، ویروس‌ها و قارچ‌های خاصی است.
• دمای هوای گرم و سرد: آب و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد، رطوبت بالا و کم و تعریق به دنبال ورزش، می‌تواند باعث اگزما شود.
• غذاها: محصولات لبنی، تخم مرغ، آجیل و دانه‌ها، سویا و گندم می‌توانند باعث بروز علائم اگزما شوند.
• استرس: از علل اصلی ایجاد کننده اگزما نیست، اما می‌تواند علائم را بدتر کند.
• هورمون‌ها: زنان ممکن است علائم اگزما را در زمانی که سطح هورمون هایشان تغییر می‌کند، مثلا هنگام بارداری یا در زمان‌های خاصی از چرخه‌ی قاعدگی، تجربه کنند.

عامل اصلی ابتلا به درماتیت آتوپیک سابقه شخصی یا خانوادگی اگزما، آلرژی، تب یونجه یا آسم است.

عوارض درماتیت آتوپیک (اگزما) ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسم و تب یونجه
• خارش مزمن و پوسته پوسته شدن پوست: که به دنبال آن پوست ضخیم شده و تغییر رنگ می‌دهد و حالت چرم پیدا می‌کند و به مرور بیماری پوستی نورودرمتیت (Lichen Simplex Chronicus) را ایجاد می‌کند.
• عفونت پوست: خارش مداوم موجب آسیب به پوست شده و باعث ایجاد زخم‌های باز و ترک خوردگی پوست می‌شود و به دنبال آن خطر عفونت ناشی از باکتری‌ها و ویروس‌ها، از جمله ویروس هرپس سیمپلکس را افزایش می‌دهد.
• درماتیت تحریک کننده دست: به ویژه در افرادی که کارشان مستلزم آن است که دست‌ها اغلب مرطوب و در معرض صابون‌های خشک، مواد شوینده و ضد عفونی کننده قرار گیرد، دیده می‌شود.
• درماتیت تماسی آلرژیک: این بیماری در افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک رایج است.
• مشکلات خواب: چرخه خارش-خراش می‌تواند کیفیت خواب را کم کند.

اقدامات زیر ممکن است به جلوگیری از بروز درماتیت کمک کند و خشک شدن پوست بعد از حمام را به حداقل می‌رساند :

پوست خود را حداقل دو بار در روز مرطوب کنید : کرم‌ها، پماد‌ها و لوسیون‌ها به رطوبت پوست کمک می‌کنند. یک یا چند محصول را که با پوست شما سازگار است را انتخاب کرده و استفاده کنید. همچنین استفاده از ژل‌های چرب بر روی پوست کودک شما ممکن است به جلوگیری از درماتیت آتوپیک کمک کند.

سعی کنید عواملی که شرایط را بدتر کند را شناسایی کرده و از آن‌ها اجتناب کنید : عواملی که می‌توانند واکنش پوستی را بدتر کنند عبارتند از تعریق، استرس، چاقی، صابون، مواد شوینده، گرد و غبار و گرده دانه‌ها است. از قرار گرفتن در معرض این مواد اجتناب کنید.

دقت در انتخاب غذای کودکان : نوزادان و کودکان ممکن است به دنبال خوردن غذاهای خاصی از جمله تخم مرغ، شیر، سویا و گندم بیماری شان عود کند به همین علت بهتر است با پزشک کودک خود در مورد شناسایی مواد آلرژی غذایی صحبت کنید.

مدت زمان دوش گرفتن خود را کوتاه تر کنید : حمام و دوش خود را به ۱۰ تا ۱۵ دقیقه محدود کنید و از آب ولرم به جای آب گرم و‌جوش استفاده کنید.

فقط از صابون ملایم استفاده کنید: صابون‌های ملایم را انتخاب کنید. ضدعفونی کننده و صابون‌های ضد باکتری می‌توانند چربی طبیعی را به مقدار بیشتری از روی پوست شما برداشته و پوست را خشک کنند.

با دقت خود را خشک کنید : پس از حمام کردن، به آرامی پوست خود را با یک حوله نرم خشک کنید و مرطوب کننده را در حالی که پوست تان هنوز نمناک و مرطوب است استفاده کنید.

هیچ تست آزمایشگاهی برای شناسایی درماتیت آتوپیک (اگزما) مورد نیاز نیست. پزشک شما احتمالا تشخیص خود را با بررسی پوست و بررسی سابقه پزشکی شما انجام خواهد داد. او همچنین ممکن است از تست پچ یا آزمایش‌های دیگر برای تشخیص سایر بیماری‌های پوستی یا شرایطی که ممکن است همراه با اگزمای شما باشد، استفاده کند. با این حال تشخیص دقیق نیاز به بررسی تمام سطح پوست داشته و گاهی اوقات نمونه برداری از پوست (بیوپسی) ممکن است انجام شود. اگر مشکوک هستید که یک غذای خاص باعث بروز بثورات پوستی در کودک شما شده با پزشک مشورت کنید و در مورد شناسایی آلرژی‌های غذایی از پزشک سوال کنید.

اگزما هیچ درمان قطعی ندارد. هدف از درمان اگزما بهبود زخم‌های پوستی و پیشگیری از بروز علائم است. درماتیت آتوپیک ممکن است به صورت مداوم دیده شود و شما چند ماه یا چند سال برای کنترل علائم آن تلاش کنید و حتی اگر درمان نیز موفقیت آمیز باشد ممکن است علائم و نشانه‌ها مجددا بروز کنند. تشخیص زود هنگام اگزما نیز بسیار مهم است تا هر چه سریع تر بتوانید اقدامات درمانی را شروع کنید. اگر استفاده منظم از مرطوب کننده‌ها و دیگر مراحل مراقبت از خود، کمک کننده نباشد، پزشک شما ممکن است هر کدام از درمان زیر را پیشنهاد کند:

داروهای متعددی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توان علائم اگزما را کنترل کرد، از جمله:

کرم‌ها و پماد‌های موضعی کورتیکواستروئید : نوعی از داروهای ضد التهابی هستند و علائم اصلی اگزما، مانند التهاب پوست و خارش را از بین می‌برند و به ترمیم پوست کمک می‌کنند. این داروها را باید بعد از مرطوب شدن پوست، به صورت مستقیم به روی پوست آسیب دیده بمالید. استفاده بیش از حد از این دارو‌ها ممکن است عوارض جانبی، از جمله نازک شدن پوست را به دنبال داشته باشد.

کورتیکو استروئید سیستمیک : اگر درمان‌های موضعی موثر نباشد، کورتیکواستروئیدهای سیستمیک می‌توانند تجویز شوند. این داروها به صورت تزریقی یا خوراکی (مانند پردنیزون) موجود است اما به دلیل عوارضی که ایجاد می‌کنند فقط برای مدت کوتاهی می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

آنتی بیوتیک‌ها : زمانی تجویز می‌شوند که اگزما در کنار عفونت باکتریایی پوست اتفاق می‌افتد.

داروهای ضد ویروسی و ضد قارچی : این داروها نیز عفونت‌های قارچی و ویروسی ایجاد شده را درمان می‌کنند.

آنتی هیستامین‌ها : این داروها با ایجاد خواب آلودگی باعث کاهش خارش‌های شبانه می‌شوند.

مهار کننده‌های موضعی کلسی نئورین : مانند تاکرولیموس (Protopic) و پیمکرولیموس (Elidel) که بر سیستم ایمنی بدن تاثیرگذاشته و فعالیت آن را مهار می‌کنند، التهاب را کاهش می‌دهند و به پیشگیری از عود علائم کمک می‌کنند. این داروها در افراد بالای ۲ سال برای کنترل واکنش‌های پوستی استفاده می‌شوند. بعد از اینکه پوست شما مرطوب شد آن را به صورت مستقیم بر روی پوست خود بمالید. همچنین به یاد داشته باشید که هنگام استفاده از این داروها از نور مستقیم خورشید اجتناب کنید.

پانسمان مرطوب : یک درمان مؤثر برای درماتیت آتوپیک شدید شامل بسته شدن ناحیه آسیب دیده با کورتیکواستروئیدهای موضعی و باند‌های مرطوب است. گاهی اوقات این کار در بیمارستان برای افراد مبتلا به ضایعات گسترده انجام می‌شود، زیرا این کار نیاز به پرستار با مهارت دارد.

نور درمانی (فتوتراپی) : این روش درمانی در افرادی استفاده می‌شود که به درمان‌های موضعی پاسخ نداده یا پس از درمان، دوباره به سرعت عود می‌کنند. ساده ترین شکل فتوتراپی شامل قرار گرفتن پوست در مقابل مقادیر طبیعی نور خورشید است. اشکال دیگر استفاده از نور ماوراء بنفش A مصنوعی (UVA) و اشعه ماوراء بنفش B یا موج محدود (UVB) است که به تنهایی یا با دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود درمان موثر فتوتراپی، در درازمدت اثرات مضری از جمله پیری زودرس پوست و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست داشته به همین علت، فتوتراپی در کودکان کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و به نوزادان فتوتراپی داده نمی‌شود.

مشاوره : صحبت کردن با یک درمانگر یا مشاور ممکن است به افرادی که از وضعیت پوست خود خجالت می‌کشند کمک کننده باشد.

درمان اگزما در نوزادان نیز شامل موارد زیر است :

• شناسایی و اجتناب از عوامل تحریک کننده پوست
• اجتناب از دمای زیاد پوست کودک خودرا با روغن، کرم یا پماد چرب کنید

اگراین اقدامات بثورات را بهبود ندهند یا اگر بثورات عفونی به نظر می‌رسد بهتراست با پزشک کودک خود مشورت کنید. کودک شما ممکن است نیاز به داروهای تجویزی برای کنترل بثورات یا درمان عفونت داشته باشد. پزشک همچنین ممکن است یک آنتی هیستامین خوراکی را برای کمک به کاهش خارش و ایجاد خواب آلودگی توصیه کند که برای خارش و ناراحتی شبانه مفید باشد.

موارد متعددی وجود دارد که افراد مبتلا به اگزما می‌توانند برای سلامت پوست و کاهش علائم انجام دهند مانند:

• دوش گرفتن با آب ولرم
• استفاده از مرطوب کننده بلافاصله بعد از دوش گرفتن برای حفظ رطوبت
• استفاده روزانه از مرطوب کننده‌ها
• پوشیدن پارچه‌های پنبه‌ای و نرم و اجتناب ازپوشیدن لباس‌هایی با الیاف خشن و لباس‌های تنگ
• استفاده از درمان‌های خانگی
• صابون ملایم برای شستشو
• در صورت امکان، اجتناب از تغییرات سریع دما و فعالیت‌هایی که باعث تعریق می‌شوند.
• یادگیری و اجتناب ازعواملی که باعث برانگیختن علائم اگزما در فرد می‌شود.
• استفاده از یک مرطوب کننده در هوای خشک یا سرد
• کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها برای جلوگیری از خراش پوستی

بسیاری از صابون‌ها به دلیل عطر، رنگ و مواد حساسیت‌زا باعث بروز اگزما می‌شوند. برخی از محصولات را انجمن ملی اگزما پیشنهاد می‌کند. این محصولات احتمال ایجاد عارضه پوستی را به حداقل می‌رسانند.

• صابون شستشوی ملایم بدن Cetaphil PRO
• شستشوی بدن CLn
• شستشوی بدن Cerave
• صابون تسکین‌دهنده اگزما اسکین فیکس
• پاک‌کننده و مرطوب‌کننده فوق‌العاده ملایم نوتروژنا

استفاده از عصاره گندم به شکل آسیاب شده و جوشانده خواص درمانی بسیار زیادی برای پوست دارد. این ماده خواص آنتی‌اکسیدانی دارد و باعث کاهش التهاب پوست می‌شود. برای بهبود خشکی پوست، پوسته‌پوسته شدن و خارش شدید می‌توان از عصاره گندم استفاده کرد.

روغن نارگیل اسید‌های چرب مفیدی دارد که باعث رطوبت‌رسانی به پوست می‌شود. همچنین برای مبارزه با التهاب و بهبود سلامت سد پوست بسیار مفید است. در یک مطالعه قدیمی از روغن نارگیل برای بهبود اگزمای کودکان استفاده شد. در این تحقیق مشخص شد، استفاده از روغن نارگیل به مدت ۸ هفته علائم این بیماری پوستی را به‌شدت کاهش می‌دهد.

اگزمای خفیف تا متوسط را می‌توان از طریق پمادهای موضعی برطرف کرد. دقت داشته باشید که اگر اگزمای شما شدید است، نمی‌توانید با هیچ نوع پمادی آن را درمان کنید. در این شرایط باید به پزشک مراجعه کنید تا داروهای قوی‌تری تجویز شود. برای درمان این عارضه پوستی در مرحله خفیف تا متوسط می‌توان از پمادهای گیاهی استفاده کرد. برخی از پمادهایی که حاوی روغن‌های گیاهی هستند، عبارتند از:

• پماد روغن گل مغربی: برای تسکین پوست تحریک شده مفید است. اسید چرب امگا ۶ و اسید گاما لینولنیک دارد به کاهش التهاب کمک می‌کند.
• پماد روغن نارگیل: یک مرطوب‌کننده طبیعی است که خاصیت ضدباکتریایی دارد.
• کرم کالاندولا: داروی گیاهی حاوی گل همیشه بهار است. برای درمان التهاب پوست، سوختگی و بریدگی استفاده می‌شود. جریان خون را در قسمت آسیب‌دیده بهبود داده و باعث آبرسانی می‌شود.

در صورت مشاهده هر کدام از موارد زیر بهتر است به دکتر پوست و مو مراجعه کنید:

• هنگامی که اگزما وضعیت خیلی ناراحت کننده‌ای برای شما ایجاد کند و بر خواب و فعالیت‌های روزانه شما تأثیر می‌گذارد.
• داشتن عفونت پوستی – به صورت رگه‌های قرمزهمراه با چرک و دلمه زرد رنگ.
• علی رغم درمان‌های خانگی، علائم از بین نمی‌رود.
• همچنین در صورتی که کودک شما دارای بثورات (راش) عفونی همراه با تب باشد باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

اگزما می‌تواند روی هر قسمتی از پوست ایجاد شود. گاهی اوقات این عارضه پوستی روی پوست سر ایجاد شده و باعث خشکی و التهاب می‌شود. شایع‌ترین نوع این بیماری پوستی که پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، درماتیت سبورئیک است. درماتیت سبورئیک اولین علامتی که ایجاد می‌کند، شوره سر است.

یکی از شایع‌ترین نواحی که تحت تاثیر این بیماری قرار می‌گیرد، صورت است. پوست صورت بسیار حساس است و خفیف‌ترین مشکل پوستی هم می‌تواند باعث احساس درد، ناراحتی و خارش شود. در بیشتر مواقع اگزمای صورت طی یک یا دو هفته از بین می‌رود. اما در برخی افراد ممکن است طولانی‌مدت باقی بماند و باید برای درمان به پزشک مراجعه کرد.

این بیماری پوستی در کودکان بیشتر از نوع درماتیت آتوپیک است. این بیماری مزمن بوده و باعث ایجاد لکه‌های پوسته‌پوسته و قرمزی می‌شود. اغلب اولین ضایعات مربوط به ۶ ماهگی نوزاد است و تا سن ۵ سالگی احتمال ابتلا به آن بالا است. اغلب به دلیل قرارگرفتن در معرض محرک‌های خاص مانند هوای خشک، گرده و علف، صابون معطر یا حیوانات خانگی این عارضه به وجود می‌آید.

اغلب افرادی که دچار این بیماری پوستی می‌شوند، حساسیت غذایی هم دارند. غذاهایی مانند شیر گاو، تخم‌مرغ، گلوتن، آجیل و ماهی آلرژن‌های غذایی هستند که با اگزما در ارتباط‌اند. سعی کنید به‌جای این غذاها از مواد غذایی ضدالتهاب مانند سیب، اسفناج، کفیر، گیلاس و کلم بروکلی استفاده کنید.

یکی از علائم اصلی این بیماری پوستی خارش پوست است. در انواع مختلف آن علامت خارش پوست وجود دارد. خارش معمولا همراه با قرمزی، تورم و ایجاد لکه‌هایی روی پوست است. برای کاهش خارش می‌توانید از کرم‌های مرطوب‌کننده یا آنتی‌هیستامین استفاده کنید.

محققان کشف کرده‌اند که ارتباط مستقیمی بین حساسیت غذایی و اگزما وجود دارد. در تحقیقات انجام شده حدود ۸۱% از افراد مبتلا به اگزما حساسیت غذایی هم داشته‌اند. مواد غذایی که ممکن است در این افراد حساسیت ایجاد کند، عبارتند از:

• تخم‌مرغ
• شیر
• سویا
• گندم
• بادام‌زمینی
• قند
• مرکبات
• گوجه‌فرنگی
• سیب
• کیوی
• ادویه
• وانیل
• کافئین

مهم‌ترین تفاوت این دو بیماری پوستی عامل ایجادکننده آنها است. عفونت قارچی توسط قارچ کاندیدا ایجاد می‌شود. اما شایع‌ترین نوع اگزما یعنی درماتیت آتوپیک به دلیل حساسیت به آلرژن‌ها ایجاد می‌شود. عفونت قارچی ممکن است به‌صورت راش قرمز ظاهر شود. گاهی هم ممکن است خارش‌دار و دردناک باشد. برخی دیگر نیز باعث تغییر رنگ ناخن‌ها می‌شوند.

از آنجایی علت ایجاد اگزما عفونت نبوده، نباید نگرانی بابت انتقال آن داشته باشید. این بیماری پوستی به علت حساسیت به یک محرک خارجی ایجاد می‌شود. برخی افراد در نتیجه تماس با این محرک‌ها دچار مشکل پوستی شده و برخی افراد حساسیتی نداشته و به‌راحتی در تماس با این محرک‌ها قرار می‌گیرند.

برای بسیاری از مشکلات پوستی مانند اگزما، آلرژی یا بثورات پوستی می‌توان از پماد بتامتازون استفاده کرد. این پماد خارش، تورم و قرمزی را کاهش می‌دهد. برای استفاده روی پوست صورت حتما با پزشک خود مشورت کنید. معمولا با مصرف ۱ تا ۳ بار در روز می‌توان به بهبودی مشکل پوستی کمک کرد.

در بیشتر مواقع اگزما مشکلی ایجاد نکرده و پس از چند هفته پوست بهبود پیدا می‌کند. اما گاهی ممکن است در صورت عدم درمان به مرحله تحت حاد برسد. در این مرحله ممکن است این عارضه التیام پیدا نکند و تبدیل به راش کامل شود.

مهم‌ترین ویتامینی که روی سلامت پوست تاثیر می‌گذارد، ویتامین A است. ویتامین A برای مبارزه با التهاب ضروری بوده و به ترمیم سلول‌های پوست کمک می‌کند. یکی از روش‌های درمان این بیماری پوستی استفاده از پمادی به نام آلیترتینوئین است که سرشار از ویتامین A است.

ازآنجایی‌که این عارضه باعث خشکی و خارش پوست می‌شود، استفاده از روغن می‌تواند روش درمانی موثری باشد. یکی از روغن‌های بسیار خوب روغن درخت چای است. این روغن ضد میکروب و ضدالتهاب است. به‌خصوص برای درمان درماتیت تماسی می‌تواند گزینه خوبی باشد. روغن گل‌گاوزبان نیز برای تسکین خارش پوست مفید است. این روغن حوای اسید چرب بوده و خاصیت ضدالتهابی دارد.

شدت این بیماری پوستی می‌تواند خفیف یا شدید باشد. پزشک باتوجه‌به مرحله بیماری از داروهای مناسب استفاده می‌کند. در مراحل خفیف بیشتری علائمی مانند التهاب و قرمزی قابل‌مشاهده است. در مراحل شدیدتر خارش بیشتر می‌شود. گاهی ممکن است شدت آن به‌قدری زیاد شود که شیارهایی روی پوست ایجاد کند و در طولانی‌مدت درمان نشود.

خوشبختانه اگزما هیچ ارتباطی با سرطان پوست ندارد و نمی‌تواند از علائم این سرطان باشد. حتی طبق تحقیقات جدید ابتلا به اگزما می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهد. زیرا این بیماری پوستی پاسخ ایمنی را فعال می‌کند و از این طریق جلوی رشد تومور گرفته می‌شود.

گاهی ممکن است این دو بیماری پوستی با هم اشتباه گرفته شوند. یکی از تفاوت‌‌های اصلی آنها نوع خارش است. در اگزما پوست فقط خارش شدید دارد. اما در بیماری پسوریاسیس علاوه بر خارش حس گزیدگی یا سوزش هم وجود دارد. در بیماری پسوریاسیس پوست ضخیم‌تر و ملتهب‌تر می‌شود. معمولا این بیماری نواحی مانند آرنج، زانو، پوست سروصورت، پایین کم و کف دست‌وپا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این بیماری می‌تواند در برخی افراد دوره‌ای عمل کند. به‌عنوان‌مثال برخی افراد در هوای سرد و خشک دچار این مشکل می‌شوند و دوباره با گرم‌شدن هوا بهبود پیدا می‌کنند. اگر به یک عامل خارجی حساسیت دارید، در صورت رعایت فاصله با آن محرک می‌توانید احتمال ابتلا به این بیماری پوستی را کاهش دهید.

معمولا اگزمای خفیف تا متوسط پس از چند هفته برطرف شده و جای آن باقی نمی‌ماند. اما التهاب شدید که باعث بروز تاول می‌شود، می‌تواند زخم‌هایی را ایجاد کند که در طولانی‌مدت جای آن از بین نمی‌رود.

اگر اگزما با درمان‌های خانگی و استفاده از پمادهای بدون نسخه بهبود پیدا نکرد، باید برای جلوگیری از شدید شدن بیماری پوستی به متخصص پوست مراجعه کنید. متخصص با معاینه عارضه پوستی نوع اگزما را تشخیص داده و بهترین درمان را انتخاب می‌کند.

منابع: medicalnewstoday ، webMD ، mayoclinic ، medicinenet ، medicinenet

https://www.verywellhealth.com/genital-eczema-5192701

https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/eczema/types-of-eczema

https://www.medicalnewstoday.com/articles/soap-for-eczema#best-soaps-for-eczema

۱۴۰۰/۱۱/۲۱